Dag 7: Wadi Musa ter paard & Wadi Rum

Ik was nog nooit in een woestijn geweest. Hoe zou het zijn om letterlijk in “de middle of nowhere” te staan, omring door zand (duinen) en rotsen, in de hitte waar je alleen de wind en de stilte hoort? En hoe zou het zijn om onder een sterrenhemel te slapen? Hoe leven de Bedoeïenen in de woestijn? Vandaag zou ik een kennismaking krijgen met de Wadi Rum woestijn in Jordanië. Maar eerst hadden we een vrije ochtend in Wadi Musa. Je kon kiezen uit 2 optionele excursies. Tijdens het boeken van mijn reis had ik al de paardrij excursie geboekt. Hiervoor zouden wij om 9 uur worden opgepikt. De wekker ging vroeg voor de mensen die de andere excursie voor de “High Places of Sacrifice” (De Hooggelegen Plaatsen der Opoffering) in Petra hadden gekozen. Zij zouden om 7 uur moeten vertrekken, dit om de drukte in Petra te ontlopen bij de Schatkamer.

Vandaag zou het ook de laatste dag zijn dat we in een hotel zouden zijn, voordat we doorreisde naar het Wadi Rum. Ik nam een ontbijt met verschillende soorten broodjes. De kleine broodjes in Jordanië vond ik lekker, voornamelijk het broodje met olijfolie en tijm op top. Het brood is heerlijk gezoet en heeft een zachte smaak, gevolgd door de rijke smaak van olijfolie en de kruidigheid van de tijm. Dat was smullen! Ook de andere (zoete) broodjes zijn heerlijk. Ons hotel, het Al-Anbat hotel, heeft een grote keus aan ontbijt; niet alleen Jordaans ontbijt, maar ook Westers ontbijt. Sommige groepsleden kozen ervoor om de ochtend even uit te rusten. In ons hotel kon je prima relaxen. Het had een prachtig indoor zwembad, en in de middag is de Turkse Hammam (Turks badhuis) geopend (en volgens de groepsleider is dit de beste hammam uit heel Wadi Musa). De service van het hotel is verdiend een pluim, de medewerkers zijn behulpzaam, vriendelijk en netjes (zowel in hun uiterlijk als hun handelingen). Een groot pluspunt is dat de medewerkers goed Engels kunnen. Afhankelijk van je wensen, is er een eventueel minpuntje, namelijk; het hotel ligt buiten het stadscentrum van Wadi Musa en Petra. Op z’n plats gezegd ligt het achteraf, dus de wandelafstand naar Petra en Wadi Musa is te groot en ben je aangewezen op taxivervoer. Van de andere kant is het hotel rustig gelegen en heb je zeker geen last van de drukte in Wadi Musa. Ook heb je een prachtig uitzicht over Wadi Arabia. De ligging is voor de een is dit een minpunt, voor de andere een pluspunt. Als je een hotel dicht bij Petra en het stadscentrum wilt, kun je eventueel kiezen voor het tweede hotel van Al-Anbat, het Al-Anbat II hotel, gelegen in het midden van het stadscentrum. Zoek je een hotel wat heerlijk rustig ligt met goede faciliteiten, raad ik het eerste hotel aan.

In totaal konden 6 mensen de paardrij excursie boeken. Er hadden 6 mensen geboekt, en de excursie zat vol. Je hoefde geen ervaring te hebben met paardrijen. De excursie was onder begeleiding, waarbij 1 mentor per paard meeliep. Om 9 uur stonden we buiten bij het hotel. Er stonden al een paar taxi’s klaar, maar we wisten niet welke taxi’s voor ons bestemd waren. Sommige taxichauffeurs vroegen ons “Moet je naar Patricia?”. Patricia? Het enige wat we wisten is dat we om 9 uur zouden worden opgepikt en dat we gingen paard rijden. Onze reisleider begeleide de andere excursie naar de Hooggelegen Plaatsen der Opoffering in Petra, en onze gids had een ochtend vrij en was niet in de buurt. Gelukkig hielp een medewerker van het hotel ons. Inderdaad, bleken de taxi’s voor ons bestemd. Ze reden ons door de Wadi Musa, naar een mooi, klein vrijstaand huisje/boerderij aan de rand van Wadi Musa. Als ik eerlijk ben, ben ik wel een beetje jaloers op het huis. De ligging van het huis is prachtig, met een mooi uitzicht over Wadi Arabia en Wadi Musa. Het huis was mooi, en bezat een kleine, nette tuin. Hier ontmoette we de gastvrouw van deze ochtend, Patricia. Patricia komt oorspronkelijk vanuit België, maar tijdens een paardrij tour van Petra naar de Wadi Rum, kwam ze een Bedoeïenen man tegen, werd verliefd en uiteindelijk zijn ze getrouwd. Ze leeft nu al 9 jaar in Jordanië. Patricia is enorm gastvrij, en heeft een grote dierenliefde, vooral voor paarden. Ze praat openlijk over haar leven en situatie en haar grootste passie: paarden en dieren. Ze kan zich zo opwinden over het feit dat in Petra en in het bijzonder de Trail/Het pad om naar het Klooster te gaan dieren (meestal ezels) worden mishandeld (ik heb hier in mijn vorige report al over geschreven). Na een warm welkom, gaf ze ons een kleine briefing over paardrijden en veiligheid. Zo kregen we ieder een cap. De paarden kwamen aan met elk een begeleider. Een paard bleef in de stal. Dit paard had een apart “loopje” wanneer zij omlaag liep (hobbelen). Voor een onervaren rijder is dit niet echt ideaal. Gelukkig had Patricia een vervangend paard, wat nog nooit tot problemen had geleidt, tot nu toe. Tijdens de briefing koos Patricia iemand van de groep uit, die als model stond voor het opstijgen van het paard. Hierna kon iedereen zelf een paard uitzieken. Ik zag een mooi, klein paard staan, zij was bruin met een oranje gloed. Ik koos dit paard uit, zij heette: “Hoes”. De mentor was Mohammed. Mohammed was een neef van de echtgenoot van Patricia. Mohammed hielp mij met opstijgen. Terwijl ik aan het opstijgen was, probeerde tegelijkertijd iemand anders van de groep op te stijgen. Dit was Matthias, die het vervangende paard had gekozen. Toen Matthias zijn voet in de beugel zette en wou opstijgen, werd het paard agressief. Het begon te bokken, de mentor deed zijn best om het paard te houden en te kalmeren. In een reflex rende Matthias weg, terwijl het paard hem nog na schopte. Het paard raakte Matthias op zijn heup, en schaafde een deel van zijn huid weg. Gelukkig had Matthias niks gebroken, bloedde hij of was hij ernstig bezeerd. Patricia schrok van het incident, maar handelde adequaat. Ze schreeuwde dat het paard niet mee mocht op excursie, en het paard werd op stal gezet. Het enige paard wat overbleef, was het hobbelige paard. Patricia zag geen andere optie om dit paard mee te geven, aangezien er geen paarden meer over waren. Matthias was niet bang geworden en steeg zonder problemen op het paard. Ik heb niks van het incident gezien, omdat ik druk bezig was met opstijgen. Ik kreeg het pas mee toen ik Matthias over zijn heup voelde wrijven en toen hij het tegen mij zei. Ik begon mij een klein beetje oncomfortabel te voelen, voornamelijk dat mijn paard ook zou beginnen met steigeren en ik er af zal vallen. Maar mijn paard straalde rust uit, waar andere paarden begonnen te dribbelen op hun plek, stond mijn paard stil en te kijken. Al na een paar minuten voelde ik me beter op mijn gemak.

Het was tijd om aan te rijden. De paarden mochten niet harder dan dat de mentors konden lopen. Er was een mentor per paard, die er continu naast liep en de teugels vast hield. Ik heb nog nooit een paard gereden, en het voelde alsof je er van elke kant af kon vallen. In de Wadi Rum heb ik op een kameel gereden, en ik vind een kameel fijner rijden. Na een paar minuten voelde ik mij al een stuk fijner op het paard zitten en kon ik echt van het ritje genieten. Het ritje duurt anderhalf uur, en wij reden door de natuur van Wadi Arabia en hadden zo uitzicht over Wadi Musa en Petra. We maakten zo een paar stops, waarvan we bij een stop zelfs de Koningsgraven uit Petra in de verte konden zien liggen. Elke stop gaf ons een mooi uitzicht over de natuur. Ik vind het lastig om het ritje te beschrijven, maar we gingen omhoog en omlaag door het heuvelachtig gebied, waarbij we diverse natuur kruiste. De paarden bleven kalm. Sommige wilden echter in galop, maar werden door hun mentor direct weer in stappen terug gebracht. De mentoren hadden veel ervaring met paarden, daarnaast spraken ze goed Engels, waren ze respectvol en vonden het zelf ook leuk om te begeleiden. Maar Mohammed was een beetje anders dan de rest. Hij had problemen met zijn spraak. Zo noemde hij zichzelf “Moesh”, omdat hij zijn naam niet goed kon uitspreken. Ik vond het geen probleem, en het leverde geen problemen in de communicatie op tussen ons. Ook de andere mentoren hadden geen probleem om met hem te praten en behandelde hem goed. Patricia vertelde ons na onze rit dat zij deze jongens had uitgekozen die moeite zouden hebben op de arbeidsmarkt. Zo kon ze deze jongens toch een baan geven en tijdsbesteding. Ik vind dit een goede keuze om jongens zoals Mohammed te helpen aan een leuke baan waar zij veel plezier in beleefde. Aan het einde van de rit vond ik het jammer we klaar waren, ik had nog graag langer doorgegaan. Het was tijd om af te stijgen, waarbij we werden geholpen. Het was tijd om afscheid te nemen van Mohammed. Sommige paarden werden weer in de stal gezet, de andere gingen met de jongens naar huis. Patricia zette thee voor ons. Ze vertelde openlijk over Jordanië, Petra en haar leven. De taxichauffeurs keerde terug en het was tijd om terug te gaan. Na het afscheid werden wij terug naar het hotel gereden. Ik heb genoten van de excursie. Op voorhand baalde ik dat ik niet mee kon naar de Hooggelegen Plaatsen der Opoffering, maar ik vond deze excursie zeker wel leuker. Ik vond de rit professioneel, en de gastvrijheid van Patricia was zeer fijn. Iedereen was er mee eens, en zelfs Matthias kon achteraf lachen om het incident met zijn eerste paard. Als je meer dagen in Petra hebt, en je zou de omgeving van Wadi Musa willen ontdekken, is dit een prima excursie. Ook voor gevorderde rijders zijn er volop mogelijkheden, zelfs tot meerdaagse tours van Petra naar Wadi Rum. Daarnaast runt Patricia een Bed & Breakfast in Petra. Voor meer informatie en contact kun op de website van Patricia kijken: http://www.petrabedandbreakfast.com/

In ons hotel, hadden we nog tijd over om onze tas opnieuw in te pakken, maar dat had ik al gedaan. In de woestijn konden wij niet ons gehele bagage meenemen, maar alleen een aparte tas met de noodzakelijke spullen. De rest van onze bagage bleef bewaakt achter. Remco kwam met een goede tip “gebruik je flightbag van je backpack”. Vanuit het hotel, gingen wij eerst nog naar Wadi Musa. Je kon nog geld pinnen, de reisleiding kocht genoeg water en daarnaast gebruikte wij deze stop om de lunch te nuttigen. Ik nam een broodje Falafel, maar de bereiding van de andere broodjes was ook leuk om te zien. Na de lunch, was het tijd om verder te gaan, richting de Wadi Rum. Tijdens de één uur durende rit, veranderde het landschap. De ronde rotsen die we zagen in Wadi Arabia, begonnen langzaam plaats te maken voor andere soorten rotsen. Vooral de structuur en de kleur. Het landschap leek per oog droger te worden. Ook het zand langs de weg werd anders van kleur, langzaam meer roder. Ja, we kwamen in de buurt van de Wadi Rum. Een van de hoogtepunten van Jordanië. De Wadi Rum dient niet te worden overgeslagen. Je kunt van de gebaande paden, maar ook alleen de hoogtepunten zien. Je kunt voor een actieve tour kiezen, of lekker relax vanaf de rug van een kameel. Het kan allemaal in de Wadi Rum.

Voordat je de Wadi Rum daadwerkelijk kunt bezoeken, dien je verplicht te stoppen bij het Wadi Rum Bezoekerscentrum. Naast het feit dat je hier entreetickets moet kopen, krijg je hier advies en kun je diverse onderdelen boeken. Denk hieraan een begeleide tour (van een paar uur tot een paar dagen), kamelentocht of een overnachting in een Bedoeïenenkamp. Graag even een noot: Het voor de meeste onderdelen wel wordt geadviseerd om vooraf te boeken. Ook bevat het Bezoekerscentrum Westers sanitair en een winkel. Na de verplichte stop en een korte vrije tijd, reden we door naar een klein dorpje in de woestijn. Hier konden wij onze grote bagage achterlaten in een afgesloten ruimte in een huis. Vanuit het dorpje zouden we te voet verder gaan in de woestijn. Onze woestijnbagage werd op in een truck geladen. De oudste deelnemer was niet fit genoeg voor de wandeltocht, en ging met de truck mee. We liepen het dorpje uit, en passeerde onderweg naar de rand van de woestijn een leuk klein marktkraampje waar de inwoners groente en fruit konden kopen. We liepen de woestijn in en lieten de bewoonde wereld achter ons. De Wadi Rum ligt 950 meter boven zeeniveau. Het hoogste punt in de Wadi Rum is de top van de berg Jabal Rum, met 1745 meter boven zeeniveau. Als je deze berg beklimt, kun je aan de ene kant de Rode Zee zien, en de andere kant Saoedi-Arabië. Daarnaast, dien je rekening te houden met grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht. Aan het eind van oktober kan het al beginnen met vriezen ’s nachts, terwijl de temperatuur overdag kan oplopen tot in de 30 graden Celsius. In de winter kan er zelfs sneeuw vallen. In de zomer kan overdag met gemak een temperatuur boven de 40 graden Celsius gehaald worden, ook in de schaduw. Het wordt dus ook afgeraden om de zomer de Wadi Rum te bezoeken. Als je de Wadi Rum bezoekt, zorg dat je goed voorbereidt bent. Neem altijd minstens een warme trui mee, en een slaapzak die bestemd is tegen temperaturen onder het vriespunt. Daarnaast, dien je zonnebrandcrème mee te nemen, en natuurlijk voldoende water. Het grootste gevaar in de woestijn is uitdroging. In de hitte merkt je nauwelijks dat je zweet en het vocht aanvullen is belangrijk. Een normaal mens moet minimaal 2 liter per dag drinken, in de Wadi Rum is dat minimaal 3 tot 4 liter. Ook een gevaar dat je kunt oplopen is het oplopen van een zonnesteek. Gebruik dus altijd zonnebrandcrème, een hoofddeksel, een zonnebril en draag altijd een lichtgekleurd shirt. In de Wadi Rum kun je makkelijk gedesoriënteerd raken, doordat er lastig herkenningspunten zijn. De rotsen en het zand zijn qua structuur en kleur gelijk. Ga daarom altijd op pad met een ervaren gids. Ook belangrijk om te weten, is dat er geen hotels in de Wadi Rum zijn. Overnachten doe je in een Bedoeïenenkamp, in tenten gemaakt van geitenhaar, maar let erop dat in een kamp beperkte sanitaire voorzieningen aanwezig zijn.

Een van de best bekende woestijnen in het Midden-Oosten is de Wadi Rum. Het zand is rood tot oranje gekleurd, daarnaast zijn er door de wind zandduinen ontstaan. Ook bevat de woestijn rotsen en bergen. Zij worden door de zon ook oranje gekleurd. Daarnaast, vind je in de Wadi Rum kunst gevormd door de natuur het zelf. Zoals rotsbruggen, waterbronnen en canyons. De Wadi Rum is een perfecte plek om te wandelen, bergbeklimmen, kameel- of paardrijdtocht of een jeepexcursie. Als je een meerdaagse tour doet, kom je zelfs op plekken waar je geen andere groep of bezoekers zult tegenkomen. De zonsondergangen zijn prachtig om te zien. Hierna komt een heldere sterrenhemel je tegemoet. De Wadi Rum heeft decor gestaan in verschillende films. “Lawrence of Arabia”, is de bekendste film die hier geschoten is, maar ook de tweede “Transformers”, film is best populair. De Wadi Rum wordt in drie zones ingedeeld. De eerste zone “Zalabia” begint bij het dorpje Rum, waarbij de tweede zone “Zuwaydeh” begint bij het dorpje Disi, en de derde zone “Swahiyeen” begint bij het dorpje Shariyyeh. Ook op cultureel gebied kan de Wadi Rum je verassen. Zo kun je inscripties zien van oude Thamudische stammen. Ik zal dit in het volgende verslag beschrijven. Daarnaast, kun je ook een Nabateaanse tempel bewonderen. De Wadi Rum heeft ook en rijke geschiedenis gehad. Verassend om te weten is dat de Wadi Rum eerst een oceaan was. Het rode zand, was in feite de bodem van de oceaan. Ik vond het heel erg apart om op een “soort van bodem van de oceaan” te lopen. Een groot contrast, van oceaan tot woestijn. Als we verder gaan in de geschiedenis, komen we op een punt waarbij de Wadi Rum een savanne was. Dit is ongeveer 10.000 BC, waarbij de toenmalige mensen jaagde op de dieren die er woonde. Denk hierbij aan leeuwen en olifanten. Langzamer zeker werd het gebied steeds droger, waarna het een woestijn werd. Maar de Wadi Rum speelt een belangrijke rol in de Arabische Revolutie in 1917-1918, waarbij de Britse officier T.E. Lawrence, of “Lawrence of Arabia”, Aqaba heeft aangevallen vanuit de Wadi Rum. Zo omschreef Lawrence de Wadi Rum “uitgestrekt, geluidshorig en goddelijk”. En hierin heeft hij gelijk.

Ik heb genoten van de schoonheid van de woestijn, tijdens onze wandeltocht (hike). Ondanks de hike aardig zwaar was, had ik hem toch zwaarder verwacht. Het zand is op sommige plekken mul, en op sommige plekken best vast. Ik had overal mul zand verwacht. Ook de hitte vond ik mee vallen, ik had het mij heter en ook benauwder voorgesteld. Daarnaast was het stil, je kon alleen de wind horen, en natuurlijk het geklets van ons. We genoten van het uitzicht, het was niet eentonig. Ondanks veel kleuren overeenkomen, zie je nét toch verschil in kleur in de rotsen en in het zand. Ook de structuren van de zandduinen en de rotsen zijn overal verschillend. Rotsen duiken overal op, zelfs midden in een eenzaam stuk. Ja, je kunt hier heel makkelijk verdwalen. En dan begin je je toch wat klein te voelen, als je langs de grote rotsen wandelt, en als je nadenkt dat deze woestijn toch best groot is. Na anderhalf uur genieten, doemde ons kamp op en werden we verwelkomd met echte Bedoeïenen thee.

Na het ontvangst, hebben we in feite weinig gedaan, alleen maar lekker liggen relaxen en te genieten van de woestijn en de leefstijl van de Bedoeïenen. Natuurlijk genoten wij eerst van de thee, de warme gastvrijheid en wisselde we de eerste indrukken uit. Ons kamp bestond uit drie tenten, en een gemetseld gebouwtje. In dit gebouw, waren de sanitaire voorzieningen aanwezig. Twee toiletten (een Arabisch hangtoilet en een Westerse toilet), een wastafel en een (koude) douche. Het water kwam van een groot watertank, geplaatst bovenop het dak. Het idee was dat de zon de tank overdag zou verwarmen, maar in de praktijk viel het toch tegen. Het water, werd via trucks naar de diverse kampen gebracht. In feite, waren de sanitaire voorzieningen basic, maar goed te doen. Het (basic) sanitair is tegenwoordig standaard inbegrepen bij de Bedoeïenenkampen. Tijdens ons verblijf in het kamp kregen wij een goede indruk van het leven van een Bedoeïen. Het is natuurlijk een beetje verwesterd en voor de toeristen aangepast, maar ik denk dat dit een prima manier is om de traditie levend te houden, zodat deze levenswijze niet verloren zal gaan. Het was gezellig, en de zonsondergang volgde al snel. Dit was prachtig om te zien, eigenlijk nog mooier dan bij de Dode Zee en Dana. Langzamer zeker trekt de zon weg, en verliest de omgeving zijn mooie oranje kleur. Het landschap wordt zwart; het zand, de zandduinen en de rotsen. Het enige wat je hoort is de wind.

We werden geroepen, het avondmaal stond klaar. Als eerste kregen we Linzensoep geserveerd. Deze soep was best lekker. Hierna, kregen wij Mushan. Dit hebben we in Dana N.P. ook al gegeten, maar ik heb het nog niet omschreven. Mushan is een traditioneel Arabisch recept; een schotel met kip, ui, rijst, pijnboompitjes en andere groente zoals paprika. Simpel gerecht, maar heerlijk. Het werd standaard geserveerd met groente. Na het diner kregen wij weer thee. Het was mogelijk om meegenomen alcohol te nuttigen. In het kamp kon je overigens water en frisdrank kopen. Thee was gratis en alcohol was niet te verkrijgen. We genoten de gehele avond en hebben gekeken naar de sterrenhemel. Het was volle maan; de woestijn werd verlicht door het licht van de maan en het werd niet echt heel erg donker. De lucht was helder, en je kon de sterren goed zien. Toen werd het bedtijd. Je kon kiezen of je onder de sterrenhemel wou of in de tent. De reisleider adviseerde om niet buiten het kamp te slapen. Soms reden er nog jeeps door de woestijn heen, en zij kunnen je per ongeluk overrijden. Ik koos ervoor om in de buitenlucht te slapen. Ik heb nog nooit onder de sterrenhemel geslapen, wel in een tent, maar dit is toch anders. Het leek mij heel erg speciaal en ook avontuurlijk. De volgende dag moesten we energie over hebben om de woestijn te ontdekken. Hoe ik de nacht heb ervaren, kun je in mijn volgend verslag lezen.